Edremit İlçe Tanıtımı 11

ERMENİLER EDREMİT'E DE YERLEŞMİŞLERDİ

Ermenilerin ortaya çıkış nedenlerini kısaca açıklamada yarar var, kanısındayız.

Türkler'in dünyada 6 asırlık bir devlet olduğu devirlerde Ermeni sorunu yoktu, ancak, 1878 Berlin Kongresi'nden sonra Emperyalist güçlerin zaman, zaman karşımıza güçlükler çıkardıkları oldu, olmaktadır. Ermeni meselesi de bunlardan biridir.

Bu talihsizlik Abdülhamid-II devrinden I. Dünya Savaşına kadar, birinci plana çıkarılır. Oysa Ermeniler Türk toplumu içerisinde her alanda, önemli rol oynamış etnik unsurlardan biridir. Mutasarrıflıktan, nazırlığa kadar getirilmişlerdir. Köylüsü, şehirlisi varlıklı kimselerdi. İbadetleri için kilise bile verilmişti kendilerine. Ermeni Müslüman arasında tatsız bir olay görülmezdi. Taki, bağımsız bir Ermenistan fikri doğuncaya kadar. Fransız'ların ve Ruslar'ın, Ermenilere bağımsız devlet kurma vaadi verilinceye kadar. 1828 yılında Ruslar'ın Kars ve Doğubeyazıd'a girmesiyle, Ermeniler Türkler'e olan gerçek duygularını açığa vurdular. Ruslar'ın diğer illere de girmelerini teşvik ettiler. 90.000 Ermeni gönüllü olarak Rus saflarına geçti. 1862 yılında Abdülmecit'in Ermenilere önemli görevler vermesi isteklerinin hududuna yeşil ışık yakmış oldu. Mecliste 9 Ermeni millet vekili olduğu gibi, meclis başkanlığına da OHANNES getirildi. 1877'de Türk-Rus Savaşı yenilgiyle sonuçlanınca Ermeni hakları artırıldı. Artık Ermeni'nin Türkiye genelinde sinsi planlarının uygulaması hareketleri acımasızca işlenmektedir (Türklere karşı Ermeni vahşeti) Muhittin Nalbant'ın araştırmaları adlı kitap cevap vermektedir.

Ermeni'lerin Van ve civarına (Edremit dahil) 1882 yılından sonra, Kafkasya'dan gizlice "Ermeni muhacirler getirilerek Van'a" yerleştirilmiştir. Ermeni'lerin Van'da kesif bir nüfusa sahip olmadıkları karşısında bu yolu bu planı seçmişlerdir (XVI ve XVII. y.y. Van Yrd.Doç.Dr. Orhan Kılıç sayfa:228 parg.2.).

Nüfus açısından haklı çıkmak için çeşitli entrikalar çevirmeğe çalışan Ermeniler, Osmanlı Devrinde yaşayan Ermenilerin Van'daki nüfusu 179.380 Müslüman’a karşı 67.792 Ermeni görülür. Osmanlı Devleti içindeki tüm sayıları ise; 1.234.671 olduğu çoğu batılı yazarların da buna çok yakın rakamlar verdiği görülmekte. Ermeni iddiasının hiçbir delil ve dayanağı yok. Ciddi bir belge gösterememekteler (Ermeniler ve 1915. Tehcir Olayları 1996 baskı sayfa:22).

Ayrıca; Doğu Anadolu'nun raporu (Dr. Hamit Pehlivanlı) Rus generali MAYEWSKİ"nin eserinden tercüme eden: Mehmet Sadık.

Bu general bir asır kadar önce Rusya'nın Erzurum konsolosu olarak hizmet görmüş. Görevi süresince tespit ettiklerini bir eser halinde toplamıştır. Rus olmasına, hissi davranmış olmasına rağmen hakkı unutmamıştır, îlginç tablolar kayda almıştır.

General Mayewiski diyorki;

Ermenilerin iddia ettikleri gibi Osmanlı döneminde topluca katledildikleri 1915'li yıllarda 300.000 kişi, bugün ise 1.500.000 olduğu ileri sürülen bir kayıp buna karşılık öç alma operasyonlarının düzenlenmesi.

Bu meselenin Ermeni'lerin iddia ettikleri gibi olmadığını, objektif araştırmalarla ortaya çıkarmıştır. Konunun yeterince aydınlanmadığından kaynaklandığını belirtmektedir.

Mayewiski'nin görevli olduğu Doğu Anadolu'da izlenimlerini (Gizli Rapor) da toplar. 1914 (1330) Ermeni meselesi 1970'li yıllarda da terörist hareketler başlar. Oysa; Mayewiski "Osmanlı Ermeni'leri Türkiye'de sakin bir hayat sürüyorlardı. Hallerinden memnunlardı. Ancak maşa olarak kullanılan Ermeni'ler, Ruslar'ı kurtarıcı olarak bekliyen Rus idaresini de muhtar bir yönetime kavuşabileceklerini sanmışlardır. Aldandıklarını geç anlamışlardır" diyor.

Edremit, Van iline 18 km mesafededir. Allah’ın bütün güzellikleri bahşettiği bu yer, mavinin en güzelini taşıyan Van gölü'nün kıyı şeridi boyunca uzanır. Edremit'in yeşili, gölün mavisiyle kucaklaşır. İlçe, sahilden derinliğine meyve yüklü ağaçlarla kademe kademe yükselir. Ağaçlar arasından kıvrıla kıvrıla bir gelin endamı ile süzülerek geçen tarihi Menua (Şamram) kanalı, gururlu akışıyla türkülere konu olmuştur.

Edremit Van'a bakar,

İçinden Şamram akar.

Öyle bir yar sevmişem,

Her gelen ona bakar.

Daha yükseklere çıkılınca Alniuni Taş kalesi onun selamladığı Süphan dağı, Gevaş-Artos dağları bütün haşmetiyle görülmektedir.

İlçenin her tarafı tabii parklarla süslü, gizem dolu bu şirin ilçe ilkbahar, yaz, sonbaharın ilk ayları insanlarla dolar taşar. Edremit'in Van girişinden Kadembastı çıkışına kadar restoranlarla doludur. Van Edremit arasında iki lüks otel işletmeye açılmıştır. Tarihi olduğu kadar özel bir yeri olan Vali Konağı, Osmanlı'nın son döneminden başlar, zamanımıza kadar Van valilerine hizmet etmiş, etmekte olan bu köşk, ilçenin güzelliğini bir kat daha artırmaktadır.